Απόδοση κειμένου: Πασχαλίνα Λιούτα, πηγή: www.europol.europa.eu
Τριάντα τρεις χώρες *, η INTERPOL, το Κοινό Κέντρο Ερευνών (JRC), η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF), ο Παγκόσμιος Οργανισμός για την καταπολέμηση του doping (WADA) ένωσαν τις δυνάμεις τους στη συντονισμένη από την Europol επιχείρηση Viribus για μαζική καταστολή διακίνησης ναρκωτικών και παραποιημένων φαρμάκων. Η επιχείρηση, με επικεφαλής τον ιταλικό NAS Carabinieri και συν-επικεφαλής την Οικονομική Μονάδα της Ελληνικής Αστυνομίας, είναι η μεγαλύτερη δράση αυτού του είδους.
Τα τελευταία 20 χρόνια το παγκόσμιο εμπόριο αναβολικών ουσιών έχει αυξηθεί σημαντικά. Το εμπόριο ουσιών ντόπινγκ είναι συνήθως αποκεντρωμένο και ιδιαίτερα ευέλικτο, ανοιχτό σε όσους επιθυμούν να παραγγείλουν online ή να ταξιδέψουν στις χώρες παραγωγής και να αγοράσουν τις ουσίες χύμα από τους νόμιμους κατασκευαστές. Κυρίως ο τελικός καταναλωτής, συχνά φανατικοί της γυμναστικής και bodybuilders, καθορίζουν το σχέδιο αυτής της διακίνησης.Οι αθλητές χρησιμοποιούν αναβολικά-ανδρογόνα στεροειδή ή / και ουσίες για τη βελτίωση της αντοχής και της απόδοσης, τη μείωση του σωματικού λίπους και την τόνωση της μυϊκής ανάπτυξης. Ωστόσο, αυτές οι ουσίες μπορούν να βλάψουν σοβαρά την ανθρώπινη υγεία. Αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακών προσβολών και αρτηριοσκλήρωσης, βλάπτουν το αναπαραγωγικό σύστημα, το συκώτι και τα νεφρά και αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου.
Ακόμη και τα ζώα δεν έχουν ξεφύγει απ’ αυτή την επικίνδυνη δραστηριότητα. Χωρίς ενδιαφέρον για την φροντίδα και την ευημερία των ζώων τους, οι ιδιοκτήτες χρησιμοποιούν ορμόνες για την εντατικοποίηση της αναπαραγωγής (ράτσας), την πάχυνση των εκτρεφόμενων ζώων ή για την ενίσχυση των επιδόσεων σε αθλητικούς αγώνες, ιδίως ιπποδρομίες.
Το κλείσιμο των υπόγειων εργαστηρίων ήταν ένας από τους κύριους στόχους της επιχείρησης: εννέα εντοπίστηκαν και έκλεισαν στις ευρωπαϊκές χώρες και κατασχέθηκαν σχεδόν 24 τόνοι ακατέργαστης σκόνης στεροειδών.
Αλλά τι είναι ένα υπόγειο εργαστήριο; Ένα κρυφό εργαστήριο για την παράνομη παραγωγή ναρκωτικών μπορεί να δημιουργηθεί με σχετικά λίγους πόρους ή ακόμα και σε ένα γκαράζ. Με ορισμένες κατευθυντήριες γραμμές διαθέσιμες στο διαδίκτυο, οι εγκληματίες δεν χρειάζονται χημικές δεξιότητες για να παράγουν εξαιρετικά τοξικές ουσίες ντόπινγκ και παραποιημένα φάρμακα. Συνήθως, ομάδες οργανωμένου εγκλήματος τρέχουν αυτά τα εργαστήρια και πωλούν το παράνομο υλικό στη μαύρη αγορά. Μεμονωμένα άτομα μπορούν επίσης να τρέξουν μικρότερα εργαστήρια. Οι παραγόμενες ουσίες ντόπινγκ πωλούνται online ή σε τοπικά γυμναστήρια, αθλητικά κέντρα, παράνομα καταστήματα λιανικής πώλησης και τοπικές αγορές.
Η επιχείρηση Viribus επικεντρώθηκε επίσης σε ελέγχους ντόπινγκ κατά τη διάρκεια αθλητικών εκδηλώσεων, πραγματοποιήθηκαν 1.357 έλεγχοι (εξετάσεις αίματος και ούρων) σε ορισμένες από τις χώρες που συμμετέχουν στην επιχείρηση.
Οι έλεγχοι ντόπινγκ είναι μια διαδικασία ρουτίνας για κάθε αθλητή που συμμετέχει σε αγώνες. Τα τεστ συνήθως πραγματοποιούνται στο τέλος των αγώνων (μεσο αγωνιστικά) ή κατά τη διάρκεια προπόνησης ή φιλικών αγώνων (έξω αγωνιστικά).
ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ:
–3,8 εκατομμύρια παράνομες ουσίες ντόπινγκ και παραχαραγμένα φάρμακα που κατασχέθηκαν (οι κατασχέσεις περιελάμβαναν ουσίες ντόπινγκ, συμπληρώματα διατροφής, φάρμακα και αθλητικά συμπληρώματα διατροφής)
–17 οργανωμένες ομάδες διαλύθηκαν
–9 υπόγεια εργαστήρια διασπάστηκαν
–234 ύποπτοι συνελήφθησαν
–839 δικαστικές υποθέσεις εκκρεμούν
-Σχεδόν 1000 άτομα καταγγέλθηκαν για την παραγωγή, το εμπόριο ή τη χρήση ουσιών ντόπινγκ.
ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΛΕΓΧΘΗΚΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ:
-Οι χονδρέμποροι εισάγουν τεράστιες ποσότητες στεροειδών για να τροφοδοτήσουν την παράνομη αγορά
-οι ερασιτέχνες αθλητές, οι ποδηλάτες και οι bodybuilders αγοράζουν μικρά πακέτα στεροειδών, κυρίως από την Ασία ή την ανατολική Ευρώπη για να τα προωθήσουν σε γυμναστήρια
-αυξημένη χρήση των social media για τη διαφήμιση, την προώθηση και την πώληση αναβολικών προϊόντων
-μικρές ομάδες οργανωμένου εγκλήματος επενδύουν σε παράνομα εργαστήρια και πωλούν τις παράνομες ουσίες
-συνεχής ανάπτυξη μη εγκεκριμένων και ανεξέλεγκτων διαδικτυακών φαρμακείων, επίσης στο dark-web
-μια μεγαλύτερη χρήση επαναφορτιζόμενων πιστωτικών καρτών και κρυπτονομισμάτων για την εκτέλεση συναλλαγών
Η Europol παρέταξε πέντε εμπειρογνώμονες και κινητά γραφεία στην Ουγγαρία και την Ισπανία για να διερευνήσει σε πραγματικό χρόνο τα δεδομένα που συλλέχθηκαν κατά τη διάρκεια της επιχείρησης και να παράσχει εγκληματολογική υποστήριξη. Οι εμπειρογνώμονες από τον συντονισμένο συνασπισμό της Europol για το έγκλημα της πνευματικής ιδιοκτησίας (IPC3), που χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Πνευματικής Ιδιοκτησίας (EUIPO), υποστήριξαν επίσης τις αναφορές μέσω εκθέσεων πληροφοριών ανοικτού κώδικα σε ιστότοπους και λογαριασμών εμπορίας και διακίνησης ουσιών ντόπινγκ. Η φαρμακευτική βιομηχανία συνεργάστηκε παρέχοντας πληροφορίες μέσω του Ινστιτούτου Φαρμακευτικής Ασφάλειας (PSI). Η Europol υποστήριξε τις επιχειρησιακές δραστηριότητες με αρκετές συντονιστικές, στρατηγικές και επιχειρησιακές συνεδριάσεις. Ένα εργαστήριο Viribus εγκαταστάθηκε στη Βουδαπέστη, στην Ουγγαρία στις 27-28 Μαΐου, για την ενίσχυση της κοινής αντίδρασης των αρχών επιβολής του νόμου, των εθνικών υπηρεσιών καταπολέμησης του ντόπινγκ, της Eurojust, της Ευρωπόλ και του WADA στη διακίνηση ντόπινγκ.
* Οι ακόλουθες χώρες συμμετείχαν στην επιχείρηση Viribus: 23 κράτη μέλη (Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Κροατία, Κύπρος, Τσεχία, Δανία, Φινλανδία, Γαλλία, Ελλάδα, Γερμανία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Σλοβενία, Ισπανία, Ηνωμένο Βασίλειο) και δέκα χώρες ως εξωτερικοί συνεργάτες (Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Κολομβία, Ισλανδία, Βόρεια Μακεδονία, Μολδαβία, Μαυροβούνιο,Ελβετία,Ουκρανία και ΗΠΑ).